Ενδοσχολική βια και εκφοβισμός: Ένα πολύπλοκο κοινωνικό ζήτημα

Η ενδοσχολική βία είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο το οποίο από την στιγμή που εκδηλώθηκε στην Ελλάδα αποτέλεσε μια μορφή μάστιγας για την κοινωνία μας. Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται απρόκλητη, εσκεμμένη, συστηματική βία σε μαθητές από άλλους, συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας, συμμαθητές τους, με σκοπό την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου του θύματος και την ανύψωση του αισθήματος ανωτερότητας και υπερίσχυσης του θύτη. Τα ποσοστά μάλιστα των μαθητών που πέφτουν θύματα διαφόρων μορφών βίας στα σχολεία (10%-15%) «κρούουν το κώδωνα του κινδύνου», επισημαίνοντας πως πρόκειται για ένα καίριο κοινωνικό πρόβλημα.
Στην εκδήλωση του φαινομένου αυτού συμβάλλει η αλληλεπίδραση ποικίλων παραγόντων. Ένας από αυτούς είναι το οικογενειακό περιβάλλον. Το οικογενειακό περιβάλλον παίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός παιδιού, καθώς μέσα στην οικογένεια διαπλάθει τη προσωπικότητά του, υιοθετεί πρότυπα συμπεριφοράς, αποκτά στόχους και επιδιώξεις που θα τον ακολουθούν και θα τον κατευθύνουν στην υπόλοιπη ζωή του. Ένας εξίσου σημαντικός, όμως όχι και τόσο ευδιάκριτος, παράγοντας προέρχεται από τα Μ.Μ.Ε, τα οποία με την όλο και αυξανόμενη προβολή της βίας (εικόνες πολέμου, δολοφονίες κ.α.) ενθαρρύνουν σε μεγάλο βαθμό τέτοιες βίαιες συμπεριφορές.
Η ενδοσχολική βία είναι ένας φαινομενικά άνισος αγώνας μεταξύ «αδύναμου-δυνατού» ο οποίος επιφυλάσσει σοβαρές επιπτώσεις μόνο για το παιδί που κακοποιείται. Αν εμβαθύνουμε όμως στις αιτίες του κοινωνικού αυτού προβλήματος θα διαπιστώσουμε πως στη πραγματικότητα το παιδί που εμφανίζει επιθετική συμπεριφορά αντιμετωπίζει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από το παιδί στο οποίο ασκεί βία. Ένα παιδί που έχει νιώσει τη βία, που έχει κυριευθεί από αισθήματα κατωτερότητας, απελπισίας, ψυχικής κενότητας, απογοήτευσης, είναι και αυτό που θα αντιδράσει βάναυσα. Η άσκηση της βίας είναι ένας τρόπος άμυνας, μια κάλυψη, που στόχο έχει να αποκρύψει την αδυναμία χαρακτήρα, όπως το φόβο και την ανασφάλεια, και να αναδείξει την ανύπαρκτη ισχύ και την τόλμη. Αντίθετα, όσον αφορά το θύμα, συνήθως πρόκειται για ένα άτομο υγιές και ικανό που, όμως, λόγω της φύσης του αδυνατεί να αντισταθεί αποτελεσματικά στη βία στην οποία υπόκειται. Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, θα έπρεπε να εξετάσουμε λίγο καλύτερα τους όρους θύτης-θύμα και να αναρωτηθούμε εάν ο όρος θύμα αποδίδεται πάντα στο κατάλληλο πρόσωπο.
Ο σχολικός εκφοβισμός, λοιπόν, είναι ένα πολυδιάστατο ζήτημα που είναι άμεσα αναγκαίο να λυθεί. Η λύση είναι δυνατό να δοθεί τόσο από το κράτος και το σχολείο, όσο και από εμάς τους ίδιους. Εμείς εξάλλου, ως η νεότερη γενιά της χώρας μας, οφείλουμε να παλέψουμε για την εξάλειψη κάθε φαινομένου βίας και για τη δημιουργία μιας πιο φιλειρηνικής, ενωμένης και αρμονικής κοινωνίας. Η ενεργητική κατά συνέπεια στάση μας που θα εκφράζεται ως αδιαμφισβήτητη απόρριψη του σύγχρονου αυτού νοσήματος της κοινωνίας, θα αποτελεί καταφανή απόδειξη της δυναμικής της γενιάς μας.

Φαίη Ευαγγέλου –Άρθρο για την ενδοσχολική βία

 

Η μαθήτρια του Σχολείου μας Φαίη Ευαγγέλου, συμμετείχε στο 2ο Αφιέρωμα "Μάρτιος Μήνας Ψυχολογίας της Εφηβικής Ηλικίας" του Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων της Δ/νσης Δ.Ε. Β΄Αθήνας  με την συγγραφή του παραπάνω άρθρου για τον ενδοσχολικό εκφοβισμό. Στις 28 Απριλίου 2014 ακολούθησε ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ που πραγματοποιήθηκε στο Γυμνάσιο του Κολλεγίου Αθηνών με παρουσίαση των εργασιών των συμμετεχόντων.